Mekanın Poetikası Ya Da Pazar Günü Hangi AVM'ye Gitsek?

Mekan tasarımları yalnızca estetik kaygı güden bir uğraş değildir. Mekan içerisinde kullanılan nesneler, objeler, renkler aslında birer ifadedir. Evlerin tasarımı, kafelerin tasarımı, alışveriş merkezlerinin tasarımı içerisinde belirli örtük mesajlar bulundurur. Özellikle alışveriş merkezleri kapısından girdiğimiz anda bizi birçok mesaj ile baş başa bırakır. Günümüz dünyasında boş zaman geçirmek fikrinin uğrak mekanlarından olan alışveriş merkezleri otopark katından başlayarak bize bir dünya sunar. Ailelerin Pazar aktivitesi olarak tercih ettiği bu mekanlar hem çocuklar ve gençler hem de yetişkinler için birçok aktiviteyi içerisinde barındırır. 

İnsanların tüketim alışkanlıklarını yönlendirmek için iletişim ve mekanın işbirliği halinde olduğunu bu mekanları incelediğimizde görebiliriz. Çocuklu aileler için oyun parkları çocukların rahatça bırakılıp ebeveynlerin çocuksuz gezebileceği mesajını verir. Girişte yer alan kontrol cihazları ve güvenlikler o mekan içerisinde güvende olduğumuzun sinyalini verir. Mekan tasarımında tercih edilen bitkiler, su havuzları insanda doğal bir ortamda olduğu hissini yaratır. Mekanın mimari tasarımında genellikle en alt katlarda kuaför, kuru temizleme daha üst katlara doğru mağazalar bulunur. En üst katta sinema ve yemek yerleri yine mekan içerisinde ‘’kaliteli’’ zaman geçirebileceğimiz fırsatlar olarak bize sunulmaktadır. 

Alışveriş merkezlerinde bulunan mağazaların vitrinleri de gelişi güzel dekore edilmemektedir. Bazı markalar insanda uyandırmak istedikleri haz duygusunu ön plana çıkarırken bazıları markayı çağrıştıran renk ve tasarım ön planda tutar. Biz bir markanın vitrininin yanından geçerken o markaya dair fikrimiz olur. Kendi içimizde ortaya çıkan bu fikir sebebi mekan algısıdır. Bize vermek istedikleri örtük mesajı algımız yolu ile almış ve çözümlemiş oluruz. Yine alışveriş merkezlerinde bulunan kitap mağzaları da boş zaman anlayışının aksi bir algı yaratma çabasıdır.

Olayı genel olarak ele aldığımızda mekanın içerisinde baktığımız her yer bize bir mesaj vermektedir. Bazılarının farkında olurken bazılarını farketmeyiz. Gördüğümüz şeylerden yola çıkarak bir karar verebilir ve buna göre hareket edebiliriz. Bizim alıcı konumunda olduğumuz bir iletişim modelinde mekan bazen gönderici konumunda olabilir. Burda durup düşünmemiz gereken mekanın bize verdiği mesajın gerçeği ne kadar yansıttığıdır.